Gesprek oud-voorzitters KOC

Bij gelegenheid van het 50 jarig jubileum van KOC in 2012 nodigt het KOC-bestuur vier oud-voorzitters uit voor een gesprek over hun ervaringen en over de ontwikkeling van de stichting. Aan het woord komen Wim Aerts (vice-voorzitter 1971-1972, voorzitter 1973-1978), Wim Boon (voorzitter 1981-1982), Theo van der Geld (voorzitter 1983-2003) en Emile van den Hende (vice-voorzitter 1977-2003, voorzitter 2003-2004). Het gesprek wordt geleid door Han Borg. De drie opnames van telkens circa 6 minuten worden gemaakt door OOG TV in opdracht van KOC.

De eerste opname gaat over de vraag waar het accent lag in het werk van het bestuur: bij beheer of bij identiteit. In de jaren ’70 en ’80 is identiteit nog een vanzelfsprekendheid en speelt het aan de bestuurstafel maar een kleine rol. Wel wordt gediscussieerd over fusie met openbaar onderwijs of protestant-christelijk onderwijs. Later, in de doorgaande dialoog met de gemeente, wordt de vraag naar de bestaansgrond van het bijzonder onderwijs indringender. Het bestuur bezint zich daarom op de vraag waar de stichting voor staat en hoe de scholen handelen in het dagelijks werk. Het is het begin van een nieuw zelfbewustzijn.

De tweede opname gaat over gemeenschapsgevoel en over vieren. In de jaren ’60 waren vieringen een gewoon onderdeel van het schoolbestaan. Vieringen werden veelal in de kerk gedaan, in nauwe samenwerking met de pastor. Gaandeweg is dat in onbruik geraakt, maar inmiddels keert de golfbeweging om: de Bisschop Bekkersschool heeft in 2010 de Allerzielenviering in een nieuwe jas gegoten: multicultureel en behalve op de school ook gericht op de wijk. De oud-voorzitters zien dit positief: het herstelt de verbinding met de joods-christelijke traditie, doet recht aan de naam van de stichting, en past bij het familiegevoel van KOC.

In de derde opname wordt naar de toekomst gekeken: gaan we 75 jaar KOC meemaken? Hier lopen de voorspellingen toch wat uiteen. Het katholiek onderwijs kan zich verdienstelijk maken voor historisch besef in een maatschappij met joods-christelijke wortels. Het katholiek onderwijs kan blijven bestaan maar zal zich wel moeten blijven aanpassen en zich maatschappelijk betrokken moeten tonen. Of: de K verdwijnt wellicht, evenals de O want kennisoverdracht kan in de toekomst misschien wel zonder schoolgebouwen. Tenslotte: KOC heeft wèl een toekomst, mits bestuur, leerkrachten, ouders en alle betrokkenen katholiciteit weten te vertalen naar praktisch handelen, naar doen en laten.

Als huidig KOC-bestuur zijn wij onze voorgangers zeer dankbaar voor hun medewerking aan dit project, en voor het authentieke beeld dat zij geven van de veranderingen in het katholiek onderwijs in de afgelopen vijftig jaar. Dat is al vast goed voor òns historisch besef: te weten hoe identiteit steeds in een ander daglicht is komen te staan en hoe het bestuur daarop heeft gereageerd en geanticipeerd. We mogen ook vaststellen dat de geschetste ontwikkeling naar een zelfbewuster inzet op identiteit ook in de recente jaren is doorgezet. Beide scholen en het bestuur hebben zich uitgebreid verdiept in de vraag wat katholiciteit in deze tijd is, en hoe zich dat vertaalt naar de praktijk van twee heel verschillende scholen. We voelen ons daarbij bemoedigd door de groeiende belangstelling voor identiteit van onderwijs in het algemeen, door de hernieuwde samenwerking met het bisdom, en door de positieve weerklank op vernieuwde tradities zoals de Allerzielenviering. Tijd om stil te staan hebben we echter niet, de maatschappelijke ontwikkelingen gaan snel en vragen telkens om nieuwe reflectie op vele inspiratiebronnen, op persoonlijke en gedeelde waarden, op constructieve houdingen in de dagelijkse omgang met elkaar, en op de wijze waarop dit alles een plaats krijgt in de vorming van basisschoolkinderen.

In de derde opname wordt naar de toekomst gekeken: gaan we 75 jaar KOC meemaken?